Gastdocent Wereldburgerschap & Kinderrechten; een bijzondere dag met VWO-klassen op het Dendron College
Vorige week dinsdag stond ik voor de klas op Dendron College in Horst. Voor één dag gastdocent, verzorgde ik, op uitnodiging van deze middelbare school en op uitnodiging van het Mondiaal Platform Horst aan de Maas en het Mondiaal Platform Venray twee masterclasses over wereldburgerschap en kinderrechten aan 2 VWO-6 klassen.
Maar de leerlingen kregen meer dan een theoretische les. Al bij binnenkomst: te weinig stoelen voor iedereen. De vroege vogels zaten, de laatkomers stonden. Verwarring alom—tot ze beseften dat dit dagelijkse realiteit is voor veel scholieren in Zambia. Een klaslokaal met 20-25 leerlingen? En allemaal een eigen tafel, een eigen stoel en een eigen boekenset? Een luxe (maar gelukkig nu ook realiteit op de Linda Blind Farm School/Xavier Community School).
Het werd nog concreter toen de leerlingen zich in een nagebootste klas van 4×4 meter moesten persen. Geen ruimte, weinig lucht, dringen en duwen en de vraag: hoe maak je hier een proefwerk? Dit is hoe leerlingen in veel landen wereldwijd naar school gaan—als ze al kunnen gaan. Klassen met 60-70 leerlingen zijn geen uitzondering. Tien jaar geleden was dit ook de realiteit op de Xavier Community School in Zambia: 80 kinderen, geen tafels of stoelen. Vandaag heeft iedere leerling én docent er een eigen plek.
Klaslokalen gevuld met soms wel 60-70 leerlingen zijn niet ongewoon. Met een beetje geluk hang je dan in de vensterbanken maar zelfs dat geluk is niet voor iedereen weggelegd. 10 jaar geleden was dat ook de situatie op de Xavier Community School: 80 (jonge) kinderen in een ruimte van 4×4 m2 en geen tafels of stoelen. Nu heeft elk kind, het zijn er al meer dan 250, en elke leraar een eigen tafel en een eigen stoel. Zij prijzen zich gelukkig.
Deze masterclass ging over méér dan rechten op papier. Wat betekent het recht op onderwijs echt? Wat kunnen we leren van feiten, cijfers en verhalen?
We koppelden discussies aan data, filosofische perspectieven en onderzoeksinformatie en impactvolle beelden. Eerst uitzoomen: armoede en rijkdom wereldwijd, ontwikkelingssamenwerking, rechtvaardigheid en impact. Samen nadenken over wereldburgerschap, over kinderrechten, over echt kwalitatief goed onderwijs. Daarna inzoomen: Wat is de impact van ontwikkelingshulp, welke effecten heeft het wel en welke niet? Welke hulp heeft het meeste impact en hoe wordt dat gemeten? Wat kun jij doen? Wat wil jij doen? Wat ga jij doen?
Abstract? Voor de leerlingen kregen deze begrippen en thema’s meteen een gezicht. Letterlijk en figuurlijk. Omdat we het niet alleen koppelden aan feitelijke onderzoeksresultaten en ijkten aan vier belangrijke hoofdwaarden vrijheid, gelijk(waardig)heid, democratie en tolerante, maar ook aan de gezichten van en impact op de leerlingen op de Xavier Community School in Livingstone, Zambia.
Met stellingen, vragen, discussiepunten en beelden scherpten de leerlingen hun kennis en inzichten met elkaar aan. Na enige aarzeling kwam het als snel los en ontstonden levendige discussies en uitwisselingen van beelden. Telkens konden we die vervolgens koppelen aan feitelijke, onderzoeksgegevens. Om in deze interactie weer kritisch over de eigen werkelijkheid na te denken.
Weet u hoe de armoede en rijkdom over de wereldbol verdeeld is? Hoeveel we bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking? Wat zouden we eerlijk vinden en waarom? Is ontwikkelingssamenwerking a return on investment? Wat krijgen we ervoor terug in de rijke wereld en hoe is dat te meten? En welke hulp heeft de meeste impact als je naar de impact van de gedoneerde euro per persoon kijkt? En is het wel juist om zo te kijken of zijn er meer invalshoeken om impact te beoordelen?
Niet alleen de harde wetenschap kwam in de lessen erbij kijken. Ook een aantal filosofen hielpen leerlingen om hun gedachten aan te scherpen. Vier hoofdwaarden vormen in dit thema Wereldburgerschap ijkpunten bij de vraagstukken die op tafel kwamen: vrijheid, gelijk(waardig)heid, democratie en tolerantie.
U kunt nu ook zelf actief meedoen: Wat denkt u? Hoeveel % van de meisjes in lage-inkomenslanden maakt de basisschool af?
Dendron-leerlingen dachten 1-25%, terwijl het echte cijfer 64% is. Steeds opnieuw bleek: de realiteit is vaak positiever dan gedacht—al blijven de doorstroom naar vervolgonderwijs en de ongelijkheden wel groot.
Er is nog veel werk te doen, maar ook reden tot optimisme.
In afgelopen 30 a 40 jaar is het aantal meisjes dat de basisschool afrondt ruim verdubbeld—stel je voor wat daarom de komende 10-15 jaar mogelijk is. Investeren in goed en toegankelijk onderwijs van pre-school tot middelbaar/beroeps- en/of hoger onderwijs, werkt echt.
De meisjes en jongens van de Xavier Community School/ Linda Blind Farm School in Zambia en hun families en communities zullen dat, na nu 11 jaar echt onderwijs op een echte school, uit volle overtuiging beamen.
©2013
Geen reacties
Sorry, het is niet meer mogelijk te reageren op dit bericht